KÖY, YERLEŞKE, ŞEHİR -deneme-

KÖY, YERLEŞKE, ŞEHİR

Malumu ilam; köy, tarım toplumu bireylerinin ihtiyaçlarını karşılamak ve yaşamak üzere toplandıkları küçük yerleşim mekânlarıdır. Yerleşke ise köyün biraz daha gelişmiş hâli olup (medeniyetin değil) şehrin imkânlarından daha fazla yararlanan yerleşim birimleridir.

Şehirli olmak medeni olmak demek olmadığı gibi köylüleri medeni olmayan insanlar olarak nitelendirmek de sağlıklı değildir. Bir insanın şehirli olduğu hâlde medeni olmayabileceği gibi, köylü olduğu hâlde medeni olabilen nice insan vardır. Medeniyet tavır ve duruş ile ilgilidir. Keza şehir ile kent ve yerleşke farklı şeylerdir.

Şehir için eskiler Medine derlerdi. Farabî’nin (vef. 950) ünlü eserinin adı Medinetü’l Fazıla’dır ki bildiğimiz (ma’rife) Medine şehri ile ilgisi yoktur; erdemli şehir anlamına gelir. Farabî’ye göre erdemli şehir, insanın dünya ve ahiret saadetini birlikte gerçekleştirebileceği yerdir. Farabî bu eserinde konuyu devlet boyutuna taşıyarak ideal devletin çerçevesini de çizer. Devlet şehirlerle devlet olmuştur. (daha…)

Mütemeddin ve Eygi Bir adam: MEHMET ŞEVKET EYGİ

Bir motosiklet geçer ansızın yanınızdan, ortalığı velveleye verir, mahalleyi ayağa kaldırır. Gürültüsünden sanırsınız ki sırtında tonlarca yük var. Oysa sırtında taşıdığı tek kişidir. Aynı yerden bir otobüs geçer; sesini son anda fark edersiniz, bir taksi kadar bile ses çıkarmaz. Oysa tonlarca ağırlık vardır sırtında, onlarca insan ve eşya vardır.
Kimi insanlar vardır, sessiz ve derinden yaşarlar; şamatasız, gürültüsüz ve reklâmsız. Onlar mütevazı; fakat silinmeyen izler bırakarak ilerlerler. Onlar çoğu zaman yanınızdan geçip giderler, göremezsiniz; fark ettiğinizde geç olur, o gideceği yere çoktan gitmiştir. Arkasından “Bu, o muydu?” ya da “O, bu muydu?” dersiniz ve onunla aynı çağda yaşadığınız hâlde onu keşfedemediğinize, son anda fark ettiğinizde de arkasından yetişemediğinize, onunla iki kelâm olsun edemediğinize hayıflanırsınız. Boşunadır bu hayıflanmanız; birilerinin size “geçmiş olsun” demesinin zamanıdır. (daha…)

KAMYONLARLA BARIŞTIM ARTIK

Yüzyılın ihanetinin yaşandığı 15 Temmuz 2016 haftasında yazdığımız yazı* Daha sonra olayın romanı yazıldı (Ebucehil Karpuzu)

KAMYONLARLA BARIŞTIM ARTIK

15 Temmuzda yaşananlar ‘darbe’ değil ülkeyi işgal girişimi idi. ABD+AB+kukla ortak yapımı bir işgal girişimine maruz kaldık biz. Tezgâhçılar, bağımsızlık tarihimize geçen büyük kahraman Ömer Halisdemirleri, tanklara kafa tutan Pendikli Sabri Ünal’ları, Dr Metin Doğanları hesaba katmamışlardı tabii.

Bir görüşe göre bütün yaşananların müsebbibi sinsi ihanet elemanlarını buralara yerleştiren siyasi iradedir. Bu görüş kuşkusuz doğruları barındırıyor içinde, ne ki gerçek o kadar da yalın değil. Yanınızdaki 40 yıllık dostunuzun sizinle ilgili dosyalar hazırladığını, çeteleler tuttuğunu, hatta mahrem görüntülerinize ulaştığını öğrendiğinizde ne düşünürsünüz? Bu nasıl bir duygu verir size? Ne yapardınız böyle bir durumda? Dışarıdan bakanların “bütün problem, sizin onu dost edinmenizde” deyip işin işinden çıkması kolaydır. Dışarıdan görünen şey, içeride bu kadar yalın mı acaba? Gerçek şu ki olay 15 yıllık bir olay değil; sinsilik temel vasfı olan örgüt 40 yıllık bir süreçten geçerek bu noktaya ulaştı. (daha…)